Hoe minder simpel de context, hoe talrijker de mogelijkheden waaruit de vertaler moet kiezen. Inderdaad: moet, want vrij genoeg om niet te kiezen is hij niet, geen moment.
Er is nog iets wat hij moet: vrij zijn. Vertalen is een kunst, een toegepaste kunst weliswaar, maar ook in de toegepaste kunsten betekent het slaafse opvolgen van de regels – of ze nu uit het woordenboek komen of van de vioolleraar – de dood in de pot. Creativiteit zonder vrijheid is een paradox die zelfs Dostojevski oninteressant zou vinden.
Dat wil niet zeggen dat een poëzievertaler een lelie zwart mag noemen omdat hij haar wil laten rijmen op ‘hart’, of dat de titel van een roman mag worden vertaald als Boze geesten terwijl de schrijver hem Duivels heeft gedoopt. ‘De ware vrijheid luistert naar de wetten’ was in de tijd van Jacques Perk al geen revolutionaire gedachte, en Frank Zappa bedoelde met zijn absolutely free niet dat je je buurmeisje mag verkrachten. Dat mag je niet eens met een literaire tekst….
…………….. Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.
