Winnaar van de Vertaalengel 2019

VertaalVerhaal.nl

Nu meer dan 500 verhalen

  • Home
  • Over VertaalVerhaal
  • Contact
  • Verhalen
  • Links
Inventiviteit versus letterlijke trouw

Inventiviteit versus letterlijke trouw

Rien Verhoef

Mijn stiefzoon Rowin, een hardwerkend architect, viert met man en kinderen vakantie op Sicilië. Zoals zoveel mensen (mezelf inbegrepen) vindt hij alleen in de vakantie echt tijd om eens een boek te lezen en hij laat mij daarvan meegenieten in de vorm van een berichtje met als bijlage een fotokopie van een boekpagina. Het berichtje luidt:

Uit een brief van Frans Kellendonk aan Laurens van Krevelen (toen directeur van Meulenhoff) van 2-3-1982. Die iemand anders waren jullie dus! Kellendonk kan niet zo goed tegen zijn verlies.
Liefs Rowin

Die ‘jullie’ waren Sjaak Commandeur en ik, begin 1982 bekroond om onze vertaling van 1985 van Anthony Burgess, en Rowin verwijst naar een zin uit dit brieffragment:

Dank ook voor de mededeling dat Maarten ’t Hart mij heeft voorgedragen voor de Nijhoff-prijs – ik heb inmiddels vernomen dat die naar iemand anders is gegaan. De jury lijkt letterlijke trouw aan het origineel meer te waarderen dan inventiviteit. Een schrijver vertaalt nu eenmaal anders dan iemand die slechts vertalen wil – hij doet andermans tekst over zoals de schilder Francis Bacon, bijvoorbeeld, Velázquez nog eens over doet, bijna zoals Biesheuvel Joseph Conrad navertelt.

Ik schrijf Rowin:

Wij konden destijds natuurlijk al op onze klompen aanvoelen dat er mensen beledigd moesten zijn door de toekenning van die prijs der prijzen aan twee brutale broekies, maar het is geweldig om er ook zo zwart op wit een staaltje van te zien. Maarten ’t Hart zal Kellendonk vermoedelijk hebben voorgedragen om zijn vertaling van The Awkward Age van Henry James, De moeilijke jaren, die in 1981 verscheen bij De Arbeiderspers. Maarten zat daar als auteur en reken maar dat hij telkens als hij de uitgeverij bezocht een stapeltje boeken meekreeg. (Op dat denkbeeldige stapeltje kan trouwens ook heel goed 1985 hebben gelegen, want ook dat verscheen in 1981 bij De Arbeiderspers…). Kellendonk vertaalde in die jaren geregeld en ondervond ook wel kritiek uit andere hoek dan de Nijhoff-jury. Zo heb ik later zelf weleens iets gezegd over zijn keuze voor het Betuws (al beweerde Arie Storm ooit dat het Brabants was) als weergave van het dialect in De woeste hoogten van Emily Brontë. Ik vind dat een middel dat erger is dan de kwaal.

Sjaak reageert als altijd kort en krachtig….

 

…………….. Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.

 

Schetsen Tags: Frans Kellendonk, Anthony Burgess, Engels, Nijhoffprijs, vertaalkritiek, Rien Verhoef, letterlijk vertalen, Sjaak Commandeur
  • download pdf: Inventiviteit versus letterlijke trouw

    Al vroeg in zijn carrière werd Rien Verhoef (1948) samen met Sjaak Commandeur bekroond met de Martinus Nijhoffprijs voor de vertaling van 1985 van Anthony Burgess. Sinds zijn studie aan het Instituut voor Vertaalkunde van de Universiteit van Amsterdam heeft hij een indrukwekkend en gevarieerd oeuvre opgebouwd: van zijn eerste vertalingen, waaronder 1985 en het hoorspel Het transgalactisch liftershandboek in samenwerking met Sjaak Commandeur, en De avonturen van Augie March van Saul Bellow in samenwerking met Sjaak Commandeur en Anneke van Huisseling, tot werken uit de wereldliteratuur als Lolita en Geheugen, spreek van Nabokov en verschillende titels van Faulkner. In 2008 ontving hij de Vertaalprijs van het Fonds voor de Letteren, in 2013 verleende de Universiteit Leiden hem een eredoctoraat. Hij is redacteur van VertaalVerhaal en sinds 1997 de vaste vertaler van Ian McEwan.

Misschien ook interessant...

Lees De stemmen van Max Porter

De stemmen van Max Porter

Saskia van der Lingen

Lees De zichtbaarheid van de vertaler

De zichtbaarheid van de vertaler

Rien Verhoef

Lees Een talige vriendschap

Een talige vriendschap

Lette Vos

← Gustave Flaubert in Nederland
De kunst van het vertalen →
  • VertaalVerhaal

    Op deze site vindt u technische verhalen naast grappige anekdotes, diepe literaire bespiegelingen naast lichtvoetige schetsen en weemoedige herinneringen naast wilde impressies. Lees meer

  • Alle Nijhoffprijs-winnaars

    VertaalVerhaal heeft alle dankwoorden ontsloten van de vertalers die vanaf 1955 de Martinus Nijhoff Vertaalprijs hebben ontvangen. Het Prins Bernhard Cultuurfonds heeft de bijbehorende juryrapporten ter beschikking gesteld.

  • Alle Aleida Schot-prijswinnaars

    Ons streven is alle dankwoorden te ontsluiten van de vertalers die vanaf 1981 de Aleida Schot-prijs hebben ontvangen. De Aleida Schot Stichting heeft de bijbehorende juryrapporten ter beschikking gesteld.

     

  • Doneer!

    De verhalen zijn vrij te downloaden en te lezen, maar een donatie stellen we zeer op prijs. Doneer

  • Boeken

    VertaalVerhaal brengt op bescheiden schaal ook boeken uit. Tot nu toe verschenen De hond van Rabelais door Hans van Pinxteren, Cervantes & co door Barber van de Pol en Vertaalkunde versus vertaalwetenschap door Peter Verstegen (papieren uitgaven) en Krullen uit de werkplaats door Marko Fondse (e-boek). Daarnaast bracht Bartho Kriek zijn Literair vertalen als herscheppende kunst bij ons onder.

  • BLUESKY

    VertaalVerhaal op bluesky
  • Facebook

    Volg VertaalVerhaal ook via Facebook.

Home     Over     Verhalen     Contact     Links

© 2025 VertaalVerhaal.nl