In deze rubriek gaat het vaak over de eerste zin. Laat ik het voor de afwisseling dan even over de laatste hebben. Of toch de voorlaatste: ‘Uit zichzelf zocht ze die plek daar bij het huis met het prachtriet anders zelden of nooit op.’ ‘Ze’ is Pukkie, de kat uit de titel van het boek. De auteur refereert aan en herhaalt bijna letterlijk een eerdere passage: ‘Ze kwam er wel eens langs wanneer ik haar met me meedroeg om boodschappen te doen, maar uit zichzelf zocht ze die plek anders zelden of nooit op.’ ‘Ik’ is de moeder van het jongetje dat de kat houdt. Door met die verwijzing het verhaal af te ronden, benadrukt Hiraide het cruciale belang van deze zin.
Maar wat lezen we bij deze passage in The Guest Cat, de Engelse vertaling door Eric Selland? ‘I never go that way on my own except when I go shopping and have my boy along with me.’ Met andere woorden: ‘Ze’ (de kat) is veranderd in ‘I’ (de vrouw) en ‘haar’ (de kat) is veranderd in ‘my boy’. Vanwaar dit frappante verschil, dat tot een wezenlijk betekenisonderscheid leidt?
Veel heeft te maken met het feit dat persoonlijke voornaamwoorden in het Japans doorgaans niet worden uitgedrukt, tenzij om een klemtoon te leggen, of om aan te geven dat er van onderwerp wordt veranderd. Ja, zult u zeggen, dat kennen we ook wel uit andere talen zoals het Spaans. Inderdaad, maar daar kun je een en ander afleiden uit de vervoeging van het werkwoord. Bij bebo, bebes en bebemos weet je wie er drinkt. Maar Japanse werkwoorden kennen geen vervoegingen, althans niet op basis van de persoon, of van enkelvoud en meervoud….
…………….. Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.