Als je tien mensen vraagt een zin uit een vreemde taal in het Nederlands te vertalen, is de kans groot dat er tien verschillende vertalingen worden geproduceerd, zelfs als het om een relatief eenvoudige zin gaat. Een of twee vertalingen zullen waarschijnlijk fouten bevatten, maar de meeste verschillen zullen voortkomen uit woordkeuze, de gevoelswaarde van woorden, de interpretatie van betekenissen, andere woordvolgorde, enzovoort, dat wil zeggen, varianten binnen de marges van een correcte vertaling. Het lijkt alsof zelfs mensen die dezelfde moedertaal spreken nooit precies dezelfde formulering gebruiken om eenzelfde uitspraak te doen en dat er net zoveel manieren zijn om een gedachte in woorden te vatten als er mensen zijn. Een deel van de verschillen komt misschien voort uit regionale herkomst, milieu, of opvoeding, maar hoe verklaarbaar de diversiteit ook is, het blijft verbazend op hoeveel uiteenlopende manieren de mensen taal aan een vaststaande waarneming of uitspraak koppelen. Het meest verbazende is misschien wel dat mensen elkaar ondanks de grote taaldiversiteit nog zoveel duidelijk kunnen maken.
Het symbool voor de ingrijpende verscheidenheid in talen is natuurlijk de Babylonische spraakverwarring. Misschien symboliseert de bouw van de toren van Babel niet alleen het ontstaan van verschillende talen, waardoor de mensen elkaar niet meer konden begrijpen, maar eerder nog het ontstaan van het verschijnsel taal zelf, als een communicatiemiddel dat bij elk gebruik zowel begrip als misverstanden wekt, dat de mensen evenzeer samenbrengt als verdeelt, dat uiteindelijk nooit weergeeft wat iemand bedoelt, dat nooit precies samenvalt met een object of een waarneming…
…………….. Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.
