Het vaandel op de kale muur verkondigt vol trots: Genootschap ter bevordering van het gebruik van woorden als ‘droefgeestig’ en ‘wankelmoedig’. Aan de lange tafel zitten twee ernstig kijkende heren, in vormeloze gewaden en met fez-achtige hoeden op, zo te zien leden van een hedendaagse Nederlandse variant van het soort nepvrijmetselaarsloge dat voorkwam in Amerikaanse tv-series van de jaren vijftig en zestig – een combinatie van de Loyal Order of Water Buffaloes en het Genootschap Onze Taal. Een handjevol kruimels op de verder lege tafel draagt bij aan de sfeer van troosteloosheid. De man aan het hoofd van de tafel, wiens fraaiere stoel op een hogere anciënniteit duidt, spreekt als eerste en geeft blijk van zijn toewijding aan de goede zaak door zijn enigszins formele wijze van uitdrukken. ‘hoe is je stemming vandaag, broeder wim?’ ‘kut’ luidt het antwoordt van Wim, een clou die zo kernachtig is dat hij het zelfs zonder interpunctie moet stellen. Welkom in de wereld die Gummbah heet!
Dit is de cartoon die ik normaal gesproken beschrijf als vrienden of bekenden die zijn werk niet goed kennen – en die niet verder kunnen zien dan beelden van lekkende erecties, gespreide schaamlippen, sodomie, bestialiteit en op de loer liggende pedofielen – meesmuilen wanneer ik ze vertel dat ik Gummbah heb vertaald. Maar hoewel het inderdaad zo is dat er aan enkele van de meer visuele cartoons niet zo veel valt te vertalen, is het grootste deel dat ik heb vertaald allesbehalve ongecompliceerd. Naast een uiterst precieze timing en een scherp oor voor spreektaal, beschikt Gummbah ook over een scala aan literaire middelen. Hij combineert verschillende registers, speelt met de letterlijke betekenissen van uitdrukkingen en maakt gebruik van zowel breedsprakigheid als bondigheid om een komisch effect te bereiken. Hij drijft de spot met literaire stijlen en is een meester in het ongepaste: de humor komt voor een groot deel voort uit tegenstellingen, niet alleen tussen tekst en beeld, maar ook in de tekst zelf. Hoewel ik niet kan bogen op vakkennis op het gebied van cartoons is een van de dingen die me het meest opvallen aan het werk van Gummbah zijn enorme variatie in toon…
…………….. Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.
