Het leeuwendeel van het oeuvre van Tardi is in Nederlandse vertaling verschenen. Op enkele uitzonderingen na zijn alle vertalingen gemaakt door René van de Weijer (wiens naam gelukkig wél wordt vermeld, al is het vaak zoeken naar kleine lettertjes in onooglijke hoekjes). Sinds de jaren zeventig heeft hij honderden Franse en Italiaanse stripboeken vertaald, waaronder alle Kuifjes, en werk van auteurs als Benoît Sokal, Schuiten & Peeters en Hugo Pratt. De Nederlandse versies van Tardi van Van de Weijer zijn een goed voorbeeld van hoe een geslaagde stripvertaling eruit kan zien.
Er is een aantal verschillen tussen het vertalen van strips en van romans. Om te beginnen is de ruimte in de tekstballons beperkt, en moet de vertaler dus bondig zijn. Hij zal vaker moeten parafraseren, want de vertaling mag absoluut niet ‘uitdijen’; als er in het origineel zes woorden staan, mogen het er geen twaalf worden. In dit opzicht is het vertalen van strips enigszins vergelijkbaar met ondertitelen: het vergt een grote inventiviteit om in de beperkte ruimte van een ballonnetje strekking én toon weer te geven. Het adagium ‘zo getrouw als mogelijk, zo vrij als nodig’ krijgt hier een andere invulling dan in bijvoorbeeld een roman.
De tekstballonnen in beeldverhalen geven het al aan: strips bevatten relatief veel – en soms zelfs uitsluitend – spreektaal. Bij het vertalen van spreektaal is van doorslaggevend belang dat zinnen natuurlijk klinken. Als zinnen niet authentiek klinken, wordt de lezer uit het verhaal getrokken. Getrouwheid zoals bij het vertalen van romans is vaak niet mogelijk, wederom vanwege de beperkte ruimte….
…………….. Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.
