Winnaar van de Vertaalengel 2019

VertaalVerhaal.nl

Nu meer dan 500 verhalen

  • Home
  • Over VertaalVerhaal
  • Contact
  • Verhalen
  • Links
Over het vertalen van Seneca’s tragedies

Over het vertalen van Seneca’s tragedies

Piet Schrijvers

Ik heb verleden jaar een reeks werkcolleges geleid voor masters klassieke talen aan de onderzoekschool ACASA van VU en UvA over Seneca’s Agamemnon. Stiekem had ik een print van mijn vertaalversie bij mij om die zo nodig aan te scherpen. Een leerzame ervaring was dat ik als poëzievertaler kennelijk nogal op de vierkante centimeter werk en soms de grotere structuren uit het oog verloren had, bijvoorbeeld Seneca’s gebruik van sleutelwoorden en consistente beeldspraak in de toneeltekst als geheel. Zo zegt Clytemnestra aan het begin tegen zichzelf: Quid fluctuaris?, door mij vertaald met ‘Wat aarzel je?’.

Een referaat van een van de deelnemers wees mij op het consistente gebruik van het beeld van storm en golven in de gehele toneeltekst. Ik heb mijn vertaling dankbaar gewijzigd in: ‘Wat golf je heen en weer?’ De vertaling ‘wat golf je?’ vind ik vreemd Nederlands, maar door de toevoeging ‘heen en weer’ kwam ik ruimte tekort. Ik had staan: ‘Wat aarzel je? De beste weg staat niet meer open.’ Een voor de hand liggende inkorting is om wat in het Latijn negatief is uitgedrukt, in één semantisch begrip samen te vatten, dus: ‘de beste weg is dicht’. Zo’n semantische transpositie kan ook van positief naar negatief als je bijvoorbeeld ruimte te veel hebt….

…..Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.

Verhalen Tags: klassieke oudheid, Piet Schrijvers, Lucius Annaeus Seneca, toneelteksten, Latijn
  • download pdf: Over het vertalen van Seneca’s tragedies

    Petrus Hermanus (Piet) Schrijvers (1939) studeerde klassieke taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam en Latijn aan de Sorbonne. Na terugkeer uit Parijs trad hij in dienst van de Universiteit van Amsterdam, waar hij in 1970 promoveerde op Lucretius. Hij was hoogleraar Latijnse taal- en letterkunde in Groningen (1977-1980) en in Leiden (1980-2001). Net benoemd in Groningen stortte hij zich tijdens zijn zomervakantie in een flow op Horatius’ Ars Poetica en stuurde een proefje van 150 vertaalde versregels aan de legendarische Johan Polak, die hem in een helaas niet bewaarde brief als dichter begroette. Hij vertaalt naar eigen zeggen ‘met zijn oren (voor klank en ritme)’. Voor zijn vertalingen van Latijnse poëzie ontving hij in 2007 de Oikos publieksprijs. De Martinus Nijhoff Prijs kreeg hij voor zijn vertaling van De rerum natura (Over de natuur van de dingen) van Lucretius, die hij als de geniaalste van alle Romeinse dichters ziet. Daarnaast heeft hij zich veel met de ‘receptiegeschiedenis’ van de Latijnse letterkunde beziggehouden, vooral met voortwerking van het oeuvre van Seneca. In dit kader kan zijn vertaling van Lipsius’ De Constantia en zijn aandacht voor het dagboek van Etty Hillesum worden geplaatst. Zijn meest recente vertaling is die van Ovidius’ Metamorfosen. ‘Over het vertalen van Seneca’s tragedies’ verscheen eerder in 2015 op de website van Athenaeum Boekhandel.

Misschien ook interessant...

Lees Zonder taal geen leven

Zonder taal geen leven

Mirjam van Hengel in gesprek met Imme Dros (en een beetje Harrie Geelen)

Lees De oppergod als pantoffelheld

De oppergod als pantoffelheld

H.J. de Roy van Zuydewijn in gesprek met Marjoleine de Vos

Lees Dankwoord bij de aanvaarding van de Martinus Nijhoffprijs 2011

Dankwoord bij de aanvaarding van de Martinus Nijho...

Piet Schrijvers

← Van Elfje Twaalfje naar De tranen der acacia’s
De oppergod als pantoffelheld →
  • VertaalVerhaal

    Op deze site vindt u technische verhalen naast grappige anekdotes, diepe literaire bespiegelingen naast lichtvoetige schetsen en weemoedige herinneringen naast wilde impressies. Lees meer

  • Alle Nijhoffprijs-winnaars

    VertaalVerhaal heeft alle dankwoorden ontsloten van de vertalers die vanaf 1955 de Martinus Nijhoff Vertaalprijs hebben ontvangen. Het Prins Bernhard Cultuurfonds heeft de bijbehorende juryrapporten ter beschikking gesteld.

  • Alle Aleida Schot-prijswinnaars

    Ons streven is alle dankwoorden te ontsluiten van de vertalers die vanaf 1981 de Aleida Schot-prijs hebben ontvangen. De Aleida Schot Stichting heeft de bijbehorende juryrapporten ter beschikking gesteld.

     

  • Doneer!

    De verhalen zijn vrij te downloaden en te lezen, maar een donatie stellen we zeer op prijs. Doneer

  • Boeken

    VertaalVerhaal brengt op bescheiden schaal ook boeken uit. Tot nu toe verschenen De hond van Rabelais door Hans van Pinxteren, Cervantes & co door Barber van de Pol en Vertaalkunde versus vertaalwetenschap door Peter Verstegen (papieren uitgaven) en Krullen uit de werkplaats door Marko Fondse (e-boek). Daarnaast bracht Bartho Kriek zijn Literair vertalen als herscheppende kunst bij ons onder.

  • BLUESKY

    VertaalVerhaal op bluesky
  • Facebook

    Volg VertaalVerhaal ook via Facebook.

Home     Over     Verhalen     Contact     Links

© 2025 VertaalVerhaal.nl