Het allerbelangrijkste voor een literaire vertaling is naar mijn stellige overtuiging de vrijheid die de vertaler moet durven te nemen. Een van de meest opzichtige voorbeelden daarvan in mijn Duivels is misschien de beslissing om, wanneer Kirillov aan het woord is, consequent het vraagteken achter zijn vragen weg te laten. Dostojevski doet dat niet, en het zou ook niet kunnen in het Russisch (in het Nederlands kun je door de woordvolgorde aangeven dat een zin vragend is, in het Russisch kan dat niet of nauwelijks). Maar de gewrongen, grammaticaal dikwijls incorrecte, robotachtige taal van Kirillov nodigt zeer uit tot een dergelijke vertaaltruuk.
‘Vrij vertalen’ is natuurlijk iets geheel anders dan ‘van de tekst afwijken’. Dostojevski heb ik altijd verslonden, en ik heb altijd gedacht dat er geen Russisch proza bestaat dat zich zo moeilijk leent voor een vertaling. Maar net als in vioolspelen schuilt er magie in literair vertalen….
…………….. Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.
