VertaalVerhaal.nl

Winnaar van de Vertaalengel 2019

  • Home
  • Over VertaalVerhaal
  • Contact
  • Verhalen
  • Links
Botox voor Beets

Botox voor Beets

Marita Mathijsen

Het dagboek van Jacob van Lennep uit 1823 lag op tafel. Daaromheen een uitgever, een schrijver, een producer en een literatuurprofessor. ‘Herspellen!’ zei de uitgever. ‘Is dat wel genoeg?’ vroeg de producer. ‘Bewerken’, opperde de schrijver, ‘er gewoon een modern boek van maken.’ ‘Nergens voor nodig,’ zei de professor, ‘het is heus niet zo moeilijk.’ We bleven discussiëren en van mening verschillen, tot ik aanbood drie proeven te geven van dezelfde pagina, één wetenschappelijk uitgegeven, één herspelde tekst en één vertaalde tekst. Een paar dagen later beslisten de uitgever, de schrijver en de producer eensgezind dat de vertaling het glansrijk won. Mijn gesputter hielp niet, en ik ging overstag. Het dagboek werd uitgegeven, en in heel korte tijd waren er drie drukken nodig.

Ik ben lang een tegenstander geweest van ingrijpen in historische teksten. Ik schreef dertien jaar geleden een streng boek over hoe je literatuur uit het verleden hoort uit te geven. Een goede wetenschappelijke editie, zo zei ik, is niet herspeld en zeker niet hertaald, en als je een tekst inkort ben je helemaal van de duivel bezeten.

Inmiddels denk ik daar wel anders over. Als je lezers wil blijven motiveren om teksten uit het verleden te lezen, moet je iets ondernemen. Blijf je star op je wetenschappelijke kont zitten, dan raak je geïsoleerd. De universiteit is geen natuurreservaat waar de zeldzame diersoort die ‘de canonlezer’ heet beschermd moet worden. Je bent wereldvreemd als je denkt dat je studenten met plezier de Camera Obscura, romans van Jacob van Lennep, Sara Burgerhart lezen. De taal stoot af, de oude druk stoot af, de stijl spreekt niet aan, de thematiek is niet toegankelijk.

Maar toch zijn er teksten uit het verleden die wel algemeen gelezen worden…

…………….. Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.

Verhalen Tags: 19de eeuw, Nederlands, Marita Mathijsen, hertalen, herspellen
  • download pdf: Botox voor Beets

    Marita Mathijsen (1944) is emeritus hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam, met als specialisme de literatuur van de negentiende eeuw in Nederland. Ze promoveerde op de briefwisseling tussen Jacob van Lennep en De Schoolmeester en schreef o.m. een veelgebruikt wetenschappelijk handboek voor het redigeren van historische en moderne teksten: Naar de letter. Ze was oprichter en hoofdredacteur van het tijdschrift De Negentiende Eeuw en medeoprichter van het tijdschrift Nederlandse Letterkunde. Ook schreef ze voor De Gids, Ons Erfdeel, De Parelduiker en tal van andere bladen. In Verliefd op het verleden bundelde ze haar columns uit de wetenschapsbijlage van NRC Handelsblad. Als specialiste in het oeuvre van Harry Mulisch schreef ze diens bibliografie en stelde een bundel interviews samen. Ook verscheen onder de titel Twee vrouwen en meer een studie over zijn werk. In 1991 ontving zij de Multatuliprijs voor De geest van de dichter, met gefingeerde gesprekken met negentiende-eeuwse schrijvers als Nicolaas Beets, Willem Bilderdijk en Piet Paaltjens. In 1998 kreeg ze de grote Prins Bernhard Fonds Prijs voor de Geesteswetenschappen. Haar boek Historiezucht. De obsessie met het verleden in de negentiende eeuw werd genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs. ‘Botox voor Beets’ was een reactie op een stuk over bewerking van Woutertje Pieterse door Ivo de Wijs (‘Wil hij zo gelezen worden?’, NRC Boeken 05.01.07) waarin Pieter Steinz stelde dat hertaling van de klassieken nodig is. ‘Maar waar blijft de academische standaard dan?’ vroeg de hoogleraar Nederlands zich af.

Misschien ook interessant...

Lees De komische avonturen van grootmoeder Helder en haar hond

De komische avonturen van grootmoeder Helder en ha...

Robbert-Jan Henkes

Lees Over <span>Dromen van de Karoo</span> van Julia Blackburn

Over Dromen van de Karoo van Julia Bl...

Paul van der Lecq

Lees Dankwoord bij de aanvaarding van de Amy van Markenprijs 2022

Dankwoord bij de aanvaarding van de Amy van Marken...

Geri de Boer

← Dankwoord bij de aanvaarding van de Martinus Nijhoffprijs 1969
De kunst van vertalen →
  • VertaalVerhaal

    Op deze site vindt u technische verhalen naast grappige anekdotes, diepe literaire bespiegelingen naast lichtvoetige schetsen en weemoedige herinneringen naast wilde impressies. Lees meer

  • Alle Nijhoffprijs-winnaars

    Ons streven is alle dankwoorden te ontsluiten van de vertalers die vanaf 1955 de Martinus Nijhoff Vertaalprijs hebben ontvangen. Het Prins Bernhard Cultuurfonds heeft de bijbehorende juryrapporten ter beschikking gesteld.

  • Doneer!

    De verhalen zijn vrij te downloaden en te lezen, maar een donatie stellen we zeer op prijs. Doneer

  • Boeken

    VertaalVerhaal brengt op bescheiden schaal ook boeken uit. Tot nu toe verschenen De hond van Rabelais door Hans van Pinxteren, Cervantes & co door Barber van de Pol en Vertaalkunde versus vertaalwetenschap door Peter Verstegen (papieren uitgaven) en Krullen uit de werkplaats door Marko Fondse (e-boek). Daarnaast bracht Bartho Kriek zijn Literair vertalen als herscheppende kunst bij ons onder.

  • Twitter

    Tweets over "@vertalersvakschool OR literairvertalen OR @vertaalverhaal"
  • Facebook

    Volg VertaalVerhaal ook via Facebook.

Home     Over     Verhalen     Contact     Links

© 2023 VertaalVerhaal.nl