VertaalVerhaal.nl

Winnaar van de Vertaalengel 2019

  • Home
  • Over VertaalVerhaal
  • Contact
  • Verhalen
  • Links
Rijm en ritme als vertaalprincipes

Rijm en ritme als vertaalprincipes

Maarten Steenmeijer

Wat voor redacteuren geldt geldt niet minder voor vertalers: ze dienen de teksten van hun schrijvers niet alleen te lezen, ze dienen er ook naar te luisteren. Zo krijgen we een idee van de muzikaliteit van de tekst in het algemeen en van de specifieke muzikale kenmerken in het bijzonder: de klanken, de syntaxis, de accenten, de ritmes, de cadans, de melodie… Natuurlijk niet met de bedoeling of ambitie om deze elementen op dezelfde manier en op dezelfde plaats weer te geven in de vertaling, want dat is per definitie onmogelijk. Elke taal heeft zijn eigen klanken, zijn eigen syntactische structuren, zijn eigen accent-, ritme- en melodiepatronen. Maar wel met de intentie om muzikale elementen de rol te geven die ze verdienen. Dat dit geen vanzelfsprekendheid is weet ik uit eigen ervaring. Ruim dertig jaar geleden vertaalde ik de eerste alinea van Juan Carlos Onetti’s prachtige, schrijnende novelle El pozo (De put) als volgt:

Ik liep zo-even door de kamer te ijsberen en plotseling kwam het me voor dat ik hem voor het eerst zag. Er bevinden zich twee britsen, scheve stoelen zonder zitting, door de zon vergeelde kranten, maanden oud, vastgeprikt voor het raam op de plaats van de ruiten.

Twee zouteloze zinnen, op het klungelige af. Zou de originele tekst net zo stroef klinken? Is dit de stijl van Onetti, de Uruguayaanse reus die met schrijvers als Jorge Luis Borges en Juan Rulfo de fundamenten van de moderne en postmoderne Spaans-Amerikaanse literatuur legde? Laten we luisteren….

…..Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.

Lezingen Tags: rijm, proza, metrum, muziek, Literaire Vertaaldagen, Maarten Steenmeijer, ritme, alliteratie
  • download pdf: Rijm en ritme als vertaalprincipes

    Maarten Steenmeijer (1954) is hoogleraar Spaanse Taal en Cultuur aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Daarnaast is hij literair vertaler (zo vertaalde hij samen met Barber van de Pol alle gedichten van Jorge Luis Borges) en criticus voor de Volkskrant. Ook publiceerde hij eigen werk, waaronder Spanje is anders (1992), Mythenbouwers van de Nieuwe Wereld (1996), Acht dagen in de week. Brieven aan pophelden, 2000), Rock die niet roest (over de rockband Golden Earring, 2004), Moderne Spaanse en Spaans-Amerikaanse literatuur (2009) en Schrijven als een ander – over het vertalen van literatuur (2015) (alle bij Wereldbibliotheek). In 2017 verscheen van hem bij uitgeverij Nieuw Amsterdam Golden Earring in 50 songs. Biografie van een band. ‘Rijm en ritme als vertaalprincipes’ was zijn bijdrage aan de symposiumdag van de 21e Literaire Vertaaldagen.

Misschien ook interessant...

Lees Een gelukkige reder

Een gelukkige reder

Nicolette Hoekmeijer

Lees Woord vooraf bij<br><span>Een luchtbel in een vluchtige rivier</span>

Woord vooraf bij
Een luchtbel in een vluc...

Jean Pierre Rawie

Lees Mensenwerk – Gedachten over vertalen

Mensenwerk – Gedachten over vertalen

Max Porter, vertaald door Saskia van der Lingen

← Dankwoord bij de aanvaarding van de Letterenfonds Vertaalprijs 2019
Dankwoord bij de aanvaarding van de Martinus Nijhoffprijs 1971 →
  • VertaalVerhaal

    Op deze site vindt u technische verhalen naast grappige anekdotes, diepe literaire bespiegelingen naast lichtvoetige schetsen en weemoedige herinneringen naast wilde impressies. Lees meer

  • Alle Nijhoffprijs-winnaars

    Ons streven is alle dankwoorden te ontsluiten van de vertalers die vanaf 1955 de Martinus Nijhoff Vertaalprijs hebben ontvangen. Het Prins Bernhard Cultuurfonds heeft de bijbehorende juryrapporten ter beschikking gesteld.

  • Doneer!

    De verhalen zijn vrij te downloaden en te lezen, maar een donatie stellen we zeer op prijs. Doneer

  • Boeken

    VertaalVerhaal brengt op bescheiden schaal ook boeken uit. Tot nu toe verschenen De hond van Rabelais door Hans van Pinxteren, Cervantes & co door Barber van de Pol en Vertaalkunde versus vertaalwetenschap door Peter Verstegen (papieren uitgaven) en Krullen uit de werkplaats door Marko Fondse (e-boek). Daarnaast bracht Bartho Kriek zijn Literair vertalen als herscheppende kunst bij ons onder.

  • Twitter

    Tweets over "@vertalersvakschool OR literairvertalen OR @vertaalverhaal"
  • Facebook

    Volg VertaalVerhaal ook via Facebook.

Home     Over     Verhalen     Contact     Links

© 2023 VertaalVerhaal.nl