Schwartz, De Roy van Zuydewijn en Lateur, drie vertalers van oud-Griekse poëzie die ieder kozen voor een andere manier om in hun vertaling recht te doen aan het ritme van het origineel: loslaten van het metrum en vertalen in proza, trouw blijven aan het oorspronkelijke Griekse metrum, en kiezen voor een metrum dat in oorspronkelijke Nederlandse epische poëzie het meest is gebruikt. Ieder van jullie zal zijn of haar eigen voorkeur hebben.
Vandaag zullen vertalers van proza, poëzie en liedteksten aan het woord komen die ons zullen vertellen over de manieren waarop zij in hun vertalingen proberen recht te doen aan de muzikaliteit van de brontekst.
Nog even terug naar die eerste versregel van de Odyssee, waarin Homerus een muze aanroept, een muze die terugkomt in de titel van ons symposium: ‘Vertalen en muziek – het dienen van twee muzen’. De muzen zijn in de Griekse mythologie de negen godinnen van de kunsten en wetenschappen, dochters van Zeus en Mnemosyne. De muze die Homerus hier aanroept is Kalliopè, de muze van het epos, die Homerus nodig heeft als inspirerende kracht voor zijn poëtische creativiteit. Zij moet voor de dichter, die zich als een medium voelt, de woorden als het ware bij hem ‘inademen’.
Met de ondertitel van dit symposium, ‘Het dienen van twee muzen’ smokkelen we een beetje, omdat er in de Griekse mythologie een muze was voor zo ongeveer elke kunstvorm, zo ook voor muziek, maar niet voor vertalen. Deze ondertitel ontleen ik aan een uitspraak van vertaler Ernst van Altena in het dankwoord dat hij uitsprak bij het aanvaarden van de Martinus Nijhoff Vertaalprijs in 1965….
…..Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.
