Onlangs was er een avond in Utrecht rond Anna Karenina, georganiseerd door de NRC. Ik werd er geïnterviewd door Michel Krielaars. Hij wilde weten hoe ik erin geslaagd was met mijn vertaling ook bij hem sympathie voor meneer Karenin wakker te maken, terwijl hij Karenin voorheen maar een naar en akelig sujet had gevonden; dezelfde verwondering over deze karakterverschuiving bij Karenin was ik tegengekomen bij meer lezers. De vertaler, antwoordde ik, dient zich niet minder dan de auteur zelf tot in het merg in te leven in de personages van de roman die hij onder handen heeft. Ergo: de vertaler ‘wordt’ zelf die personage; ergo: de vertaler vindt die personage niet zo gauw en niet zo absoluut antipathiek, want voor je eigen tekortkomingen heb je over het algemeen net iets meer begrip dan voor die van een wildvreemde. Een goede romanvertaler – ‘goede’ als adjectief bij ‘roman’ én bij ‘vertaler’ – vertaalt ‘van binnenuit’. Een vertaler die ‘van buitenaf’ vertaalt blijft hangen in namaak. Karenin is geen namaak, integendeel, hij is ontzettend echt, iedereen kent mensen als hij en er zijn ongetwijfeld net als in het boek ook in het ondermaanse vrouwen die verliefd op hem zouden worden en mannen die hem hogelijk zouden waarderen, ware hij – mét al zijn ambtenaarlijke dorheid – van vlees en bloed. Pas als de vertaler oprecht betrokken is bij Karenin kan ook de lezer dat zijn. En pas dan kunnen we Anna óók door de ogen van haar echtgenoot zien, waardoor niet alleen hij maar ook zij (nog) levensechter worden….
…………….. Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.
