Zeer gewaardeerde winnaars van de Martinus Nijhoff Vertaalprijs, beste Irina en Jacques,
Van harte gefeliciteerd met deze belangrijke prijs, die de vaak verwaarloosde functie van de vertaler centraal stelt. De uitgebreide juryrapporten spreken over het excellente vakmanschap dat jullie werk kenmerkt: diepgaande kennis van idioom en syntaxis van bron- en doeltaal, creatieve oplossingen voor cultuurgebonden ‘onvertaalbaarheden’, het vermogen om van de vertaling een autonoom kunstwerk te maken.
Ik heb me vaak afgevraagd hoe jullie dat toch doen: het combineren van dienstbaarheid en trouw aan de tekst met de autonomie en de durf om deze juist te herscheppen en van de letterlijke tekst af te wijken. Het vermogen om deze twee aspecten te verenigen dwingt diepe bewondering af.
Het proces van vertaald worden heeft voor de schrijver beslist een griezelige kant, want de vertaler is de beste en nauwkeurigste lezer die je ooit zal treffen. Hij zal je betrappen op een verkeerde lichtval, een onlogische plattegrond, een anachronisme. Maar hij zal ook zijn uiterste best doen om je tekst echt te begrijpen, of het nu om de verbale eigenaardigheden van je protagonisten gaat of over de ritmiek van je zinnen. Op grond van die toewijding kan de vertaler je echt gelukkig maken.
De jury noemt, met Poesjkin, de vertalers ‘postpaarden van de verlichting’, maar voor de auteur is de vertaler een poortwachter die de deuren openzet naar andere landen, vreemde culturen en nieuwe lezersgroepen. Zonder jullie werk bleven wij gevangen binnen ons eigen taalgebied.
Vanuit die bewondering feliciteer ik jullie nogmaals, namens alle schrijvers, in dankbaarheid voor jullie moeilijke en soms ondoenlijk lijkende werk!
Met hartelijke groet,
Anna Enquist
…………….. Als u dit verhaal ook wilt downloaden, kunt u rechtsboven klikken voor de PDF-versie.
