Het vertalerschap is in zoverre een ondankbaar beroep dat een vertaler meestal pas wordt opgemerkt zodra er iets niet in orde is. Zolang de tekst soepel leest en je als lezer of kijker nergens achter blijft haken, onderga je de woorden alsof ze altijd al in het Nederlands waren geschreven.
Mensen die hun eigen moedertaal als dagelijks instrument gebruiken, realiseren zich lang niet altijd hoe ongelooflijk lastig en verraderlijk het werk van een vertaler is. Neem bijvoorbeeld het woord ‘smeren’ in het Nederlands. Je zou denken dat dat toch een heel gewoon woord is. Maar stel je de buitenlander voor die de volgende drie zinnen krijgt voorgeschoteld: 1) Het brood is gesmeerd, 2) Het project liep gesmeerd en 3) Zijn vrouw was hem gesmeerd. Als je het Nederlands (nog) niet volledig machtig bent, dan zit je hier vreselijk mee te puzzelen.
De journalist Henk Hofland gaf eens als voorbeeld van een dergelijk probleem het verschil tussen ‘ruitenwisser’ en ‘glazenwasser’. Waarom zou dat niet ongeveer hetzelfde betekenen? Een in het Nederlands opgegroeide Nederlander komt niet eens op de gedachte dat je die twee begrippen door elkaar zou kunnen halen.
In een taal die wij zelf niet kunnen lezen of waarvan wij het origineel niet bij de hand hebben is de vertaler onze blindengeleidehond. Iedere stap die wij in de tekst zetten is een uiting van vertrouwen. Als de vertaler dat vertrouwen eenmaal overduidelijk verspeeld heeft, dan is het lastig om het weer op te bouwen….
…………….. Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.
