Winnaar van de Vertaalengel 2019

VertaalVerhaal.nl

Nu meer dan 500 verhalen

  • Home
  • Over VertaalVerhaal
  • Contact
  • Verhalen
  • Links
De vertaler, infanterist van de literatuur

De vertaler, infanterist van de literatuur

Frans de Haan

De vertaler is de infanterist van de literatuur: hij is goedkoop, zijn aanzien is gering, als hij sneuvelt staat er een andere klaar en toch doet hij werk van onschatbare waarde.

De vertaler – ik spreek hier alleen van de ‘literaire’ vertaler, de condities die de technisch-wetenschappelijke vertaler kan bedingen zijn in het algemeen aanzienlijk gunstiger – is goedkoop. Nu is prijs een relatief begrip; welke is de verhouding tussen de geleverde prestatie en het ontvangen bedrag en de ondervonden waardering. Hoe omvangrijker en hoe veeleisender het werk is, des te hoger zou de beloning moeten zijn, althans in ons soort samenleving.

Aan welke eisen moet de vertaler voldoen? Laat ik een poging tot inventarisatie wagen.

In de eerste plaats moet hij beschikken over een grote kennis van de doeltaal – de taal waarin hij vertaalt, voor de meeste Nederlandse vertalers dus het Nederlands: dat hij een grammaticaal correct en wat spelling betreft juist Nederlands schrijft is niet voldoende, belangrijker is dat hij zijn taal in al haar facetten beheerst, in staat is van het ene register over te gaan naar het andere, van het ene stijlniveau naar het andere, van de ene subtaal naar de andere, hij moet provincialismen herkennen en waar nodig vermijden of juist invoeren. De opsomming is niet volledig….

…..Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.

Verhalen Tags: vertaalkritiek, stijl, honorarium, Frans de Haan, compenseren, Frans, Pé Hawinkels
  • download pdf: De vertaler, infanterist van de literatuur

    Frans de Haan (1935-2010) studeerde Frans en middeleeuwse geschiedenis in Amsterdam en Caen. Bij de befaamde progressieve studentenvereniging Olofspoort was hij lid van het dispuut Oblomov, waartoe later bijvoorbeeld ook Gerrit Komrij behoorde. Meteen na zijn afstuderen werd hij door professor Paul Zumthor meegenomen als docent naar het in 1964 opgerichte Instituut voor Vertaalkunde. Terugblikkend op die tijd sprak hij in 1981 in een artikel over ‘les temps héroïques’. Ook gaf hij nog les aan een gymnasium en was hij later werkzaam bij de NOS. Aan het IVV raakte hij – via collega Joke Smit – betrokken bij de beweging Man Vrouw Maatschappij, totdat het accent daar van emancipatie vooral naar feminisme verschoof en de eerste emotionele discussies over de aanwezigheid van mannen ontstonden. Hij vertaalde werk van o.m. Simone de Beauvoir, Regis Debray, Georges Duby, Emmanuel Le Roy Ladurie, Roland Barthes, Alain Finkielkraut, Denis Grozdanovitch, Simone Veil, Eli Wiesel, Alain Badiou, Michel Onfray en Jean-Paul Sartre. ‘De vertaler, infanterist van de literatuur’ verscheen in 1979 in een speciaal vertaalnummer van het Nieuwsblad voor de boekhandel en VertaalVerhaal dankt Els Fleer voor haar toestemming het hier te mogen publiceren.

Misschien ook interessant...

Lees Dankwoord bij de aanvaarding van de Dr Elly Jafféprijs 2024

Dankwoord bij de aanvaarding van de Dr Elly Jaffé...

Kiki Coumans

Lees Uitrusten met Foucault

Uitrusten met Foucault

Jeanne Holierhoek

Lees Eregelder en ridder

Eregelder en ridder

Jan Fastenau over Ernst van Altena

← Dankwoord bij de aanvaarding van de Martinus Nijhoffprijs 2006
Over de vertaling van De Lusiaden van Camões →
  • VertaalVerhaal

    Op deze site vindt u technische verhalen naast grappige anekdotes, diepe literaire bespiegelingen naast lichtvoetige schetsen en weemoedige herinneringen naast wilde impressies. Lees meer

  • Alle Nijhoffprijs-winnaars

    VertaalVerhaal heeft alle dankwoorden ontsloten van de vertalers die vanaf 1955 de Martinus Nijhoff Vertaalprijs hebben ontvangen. Het Prins Bernhard Cultuurfonds heeft de bijbehorende juryrapporten ter beschikking gesteld.

  • Alle Aleida Schot-prijswinnaars

    Ons streven is alle dankwoorden te ontsluiten van de vertalers die vanaf 1981 de Aleida Schot-prijs hebben ontvangen. De Aleida Schot Stichting heeft de bijbehorende juryrapporten ter beschikking gesteld.

     

  • Doneer!

    De verhalen zijn vrij te downloaden en te lezen, maar een donatie stellen we zeer op prijs. Doneer

  • Boeken

    VertaalVerhaal brengt op bescheiden schaal ook boeken uit. Tot nu toe verschenen De hond van Rabelais door Hans van Pinxteren, Cervantes & co door Barber van de Pol en Vertaalkunde versus vertaalwetenschap door Peter Verstegen (papieren uitgaven) en Krullen uit de werkplaats door Marko Fondse (e-boek). Daarnaast bracht Bartho Kriek zijn Literair vertalen als herscheppende kunst bij ons onder.

  • BLUESKY

    VertaalVerhaal op bluesky
  • Facebook

    Volg VertaalVerhaal ook via Facebook.

Home     Over     Verhalen     Contact     Links

© 2025 VertaalVerhaal.nl