Winnaar van de Vertaalengel 2019

VertaalVerhaal.nl

Nu meer dan 500 verhalen

  • Home
  • Over VertaalVerhaal
  • Contact
  • Verhalen
  • Links
Middeleeuwse kronieken – Het ambacht van Hans van Rij (1935-2001)

Middeleeuwse kronieken – Het ambacht van Hans van Rij (1935-2001)

Thys VerLoren van Themaat

Hans van Rij kwam in september 1959 in dienst als kandidaat-assistent bij prof. Niermeyer. Zijn voornaamste taak was, de vindplaatsen van de teksten in de lemmata van het Lexicon Minus op te zoeken in de bronnen, die voor dat doel in hoog tempo werden aangeschaft door het ‘gesticht’, zoals Hans het noemde. Het Historisch Seminarium zat in het oude gebouw van de Delimaatschappij aan de Herengracht 286. Kern van het instituut was het Aquarium, een zaal met de handbibliotheek op de eerste verdieping: daar stonden alle bronnenuitgaven. De meeste kleine werkcolleges, zoals oorkondenleer en middeleeuws Latijn, kregen we in het Aquarium. Hans hoefde er nooit ver te lopen om voorbeelden uit de kast te halen. Zijn liefde ging uit naar de verhalende historiografische bronnen uit de Middeleeuwen: de heiligenlevens en vooral de kronieken. De meeste daarvan waren toen (nog) niet vertaald en als er vertalingen beschikbaar waren, konden die de kritiek van hem en zijn collega’s niet doorstaan.
Toen het werk aan het Lexicon Minus klaar was, zette hij zijn studenten aan het werk om goede vertalingen van kronieken voor te bereiden. ‘In 1977 publiceerden vier toenmalige studenten in de geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, A.M. Braaksma, M. van Bussel-Eijlander, A.M. Clazing en R.C. Hol, als uitvloeisel van een doctoraalwerkgroep, een editie met Nederlandse vertaling van de Narracio de Groninghe’, schreef Hans in het voorwoord van zijn eigen heruitgave van diezelfde tekst uit 1989. De uitgave uit 1977 werd in gestencilde vorm uitgebracht door het Historisch Seminarium. Hij was over het boek, en over de uitvoering, maar matig te spreken – al maakte hij er dankbaar gebruik van.
Een nieuw project van Hans, waaraan heel wat studenten bouwstenen hebben geleverd, was een editie met vertaling en inleiding van de vroegste historiografische tekst uit de Nederlanden: De diversitate temporum & Fragmentum de Deoderico primo episcopo Mettensi van Alpertus van Metz….

…………….. Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.

Verhalen Tags: Latijn, middeleeuwen, Thys VerLoren van Themaat, Hans van Rij, kronieken, Alpertus van Metz
  • download pdf: Middeleeuwse kronieken

    Thys VerLoren van Themaat (1954) groeide op in de buurt van Nijmegen en Arnhem. Na een propedeuse psychologie ging hij aan het werk en kwam langzamerhand in het boekenvak terecht. Van 1976 tot 1983 studeerde hij (middeleeuwse) geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Intussen richtte hij 1979 zijn eigen uitgeverij op, gespecialiseerd in geschiedenis. In 1980 kwam het eerste boek uit: de editie met vertaling van de tekst van Alpertus van Metz door Hans van Rij. Om zijn gewone werk en zijn studie te kunnen blijven doen, gaf hij daarna geen boeken uit tot hij er in 1983 drie kreeg aangeboden die hij niet wilde weigeren. Daarna nam het aantal boeken en tijdschriften elk jaar toe, de uitgeverij verhuisde naar Hilversum en er kwamen medewerkers. De laatste jaren publiceert zijn uitgeverij ongeveer 60 boeken en 13 periodieken per jaar. Vanaf ongeveer 1990 is hij naast zijn werk steeds actiever geworden op bestuurlijk terrein: in de Koninklijke Nederlandse Alpen Vereniging (later Klim- en Bergsportvereniging), op de Hilversumsche Mixed Hockey Club, op de Hilversumse Schoolvereniging, bij het Nederlands Uitgeversverbond, bij de Koninklijke Vereeniging voor de Behartiging van de Belangen des Boekhandels en in diverse andere verenigingen, coöperaties en stichtingen. Hij is nog steeds actief bergklimmer en hockeyer. In 2005 werd hij Ridder in de Orde van Oranje-Nassau vanwege zijn verdiensten als wetenschappelijk historisch uitgever.

Misschien ook interessant...

Lees Over het vertalen van Seneca’s tragedies

Over het vertalen van Seneca’s tragedies

Piet Schrijvers

Lees Dankwoord bij de aanvaarding van de Martinus Nijhoffprijs 2011

Dankwoord bij de aanvaarding van de Martinus Nijho...

Piet Schrijvers

Lees De <span>Legenda aurea</span>

De Legenda aurea

Vincent Hunink

← Over Mantsjoes toen en nu in gedichten en gebeden
Perec – Het vertalen van een ontbreken →
  • VertaalVerhaal

    Op deze site vindt u technische verhalen naast grappige anekdotes, diepe literaire bespiegelingen naast lichtvoetige schetsen en weemoedige herinneringen naast wilde impressies. Lees meer

  • Alle Nijhoffprijs-winnaars

    VertaalVerhaal heeft alle dankwoorden ontsloten van de vertalers die vanaf 1955 de Martinus Nijhoff Vertaalprijs hebben ontvangen. Het Prins Bernhard Cultuurfonds heeft de bijbehorende juryrapporten ter beschikking gesteld.

  • Alle Aleida Schot-prijswinnaars

    Ons streven is alle dankwoorden te ontsluiten van de vertalers die vanaf 1981 de Aleida Schot-prijs hebben ontvangen. De Aleida Schot Stichting heeft de bijbehorende juryrapporten ter beschikking gesteld.

     

  • Doneer!

    De verhalen zijn vrij te downloaden en te lezen, maar een donatie stellen we zeer op prijs. Doneer

  • Boeken

    VertaalVerhaal brengt op bescheiden schaal ook boeken uit. Tot nu toe verschenen De hond van Rabelais door Hans van Pinxteren, Cervantes & co door Barber van de Pol en Vertaalkunde versus vertaalwetenschap door Peter Verstegen (papieren uitgaven) en Krullen uit de werkplaats door Marko Fondse (e-boek). Daarnaast bracht Bartho Kriek zijn Literair vertalen als herscheppende kunst bij ons onder.

  • BLUESKY

    VertaalVerhaal op bluesky
  • Facebook

    Volg VertaalVerhaal ook via Facebook.

Home     Over     Verhalen     Contact     Links

© 2025 VertaalVerhaal.nl