Is er hoop voor de dialoog?
Retorische vraag. Zolang er toneel is zullen dialogen bestaan. Ook een monoloog is een dialoog: al is het alleen maar de dialoog die de schrijver met zijn publiek voert. Gefluit of boe-geroep is de zelden vervulde droom van de toneelschrijver: het publiek laat zien dat het geraakt is. Daarom deze tekst van Lothar Trolle (Brücken, 1944). In zijn eigen woorden: ‘Ik gebruik verhalen om de dialoog en het dromen weer aan te leren.’
De toneeltekst (prozatekst, dialoog, monoloog, koortekst) De 81 minuten van juffrouw A. uit 1995 is een mengeling van Beeldbeschrijving van Heiner Müller, Het uur dat wij niets van elkaar wisten van Peter Handke en Détruire, dit-elle van Marguerite Duras. Net zoals het laatste stuk is De 81 minuten van juffrouw A. in de conjunctief geschreven, net zoals Beeldbeschrijving is het de registratie van een beeld, min of meer geschreven in één langgerekte zin en net zoals Het uur dat wij niets van elkaar wisten passeert vanuit een statisch camerastandpunt een bonte stoet personen de revue.
Het raamwerk is de beschrijving van een kassajuffrouw, die wegdroomt. Het raamwerk wordt doorsneden door een veelheid aan citaten – gedichten van Rafael Alberti, William Carlos Williams, een citaat uit de film Le mépris van Jean-Luc Godard, een plaatjesboek over Pompeï –, de bijbelse vertelling van Noah gecombineerd met een ontmoeting met de sirenen uit de klassieke oudheid, de vrouw van koning Lear die passanten in haar paleis uitnodigt etc.
Ook al heeft het stuk als vorm de monoloog – het personage (de schrijver?) dat juffrouw A. observeert – toch zijn er talrijke mogelijkheden aanwezig om het stuk tot een dialoog te maken, zelfs koren zijn mogelijk. Trolle heeft uitgesproken opvattingen over het theater, toneelstukken en de taal: ‘Omdat in de maatschappij geen dialogen meer gevoerd worden, ontwikkelt de taal zich tot een uitgesproken hightechproduct dat door de media wordt geserveerd. Het resultaat is sprakeloosheid. Mijn stuk is ook een advies om je de taal niet te laten afpakken.’….
…………….. Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.
