Mijn nichtje Helga was geboren en getogen in Dortmund en sprak als ze bij ons thuis kwam logeren Duits. Ze had als kind al prachtig blond haar en het profiel van een edelgermaanse, maar al dat moois was aan mij, ook kind, niet besteed, want ze stelde zich aan met dat Duits praten. Het bewijs van haar aanstellerij was geleverd toen ze een Lego-bouwwerk van mij doormidden liep en ik haar een schop gaf: ze huilde gewoon op z’n Nederlands! In het licht van wat ik later ben geworden, heb ik deze schop bij mezelf opgewaardeerd tot mijn eerste vertaalhandeling.
Die eerste handeling was dus een actieve. Het is dit handelende, actieve aspect waardoor vertalen in intensiteit uitstijgt boven lezen. Het is ook het aspect dat vertalen moeilijk, interessant, veeleisend, hemeltergend enzovoort maakt. Wie vertalers vraagt naar hun ervaring met het verschijnsel beïnvloeding, vraagt naar de receptieve kant van hun werk, naar iets wat in hun beroepspraktijk ondergeschikt is. Het is niet aannemelijk dat Nederlandse vertalers bij het uitoefenen van hun vak, waarin ze zich van het Nederlands bedienen, specifieke invloed zouden ondervinden van anderstalige auteurs, temeer omdat bij vertalen de stilistische keuzen niet vrij zijn. (Ja, allicht is in een vertaling de ‘invloed’ van het origineel aan te wijzen – hopelijk wel meer dan dat – maar daar gaat het nu niet om.)
Wat voor ruimte blijft er na dit voorbehoud voor beïnvloeding en welke vorm zou die aan kunnen nemen?
…………….. Download rechtsboven de PDF voor de volledige tekst. Als uw voorkeur uitgaat naar Epub-formaat, kunt u het bestand downloaden door hier te klikken. En hier vindt u het bestand in Word.
